Έχεις παρατηρήσει ποτέ μικρά, σκουρόχρωμα στίγματα στο τρίχωμα του σκύλου σου μετά από μια βόλτα στο πάρκο; Ή σου έτυχε να ξυπνήσεις με έναν ανεξήγητο ερεθισμό στο πόδι, μετά από εκδρομή στη φύση; Αν ναι, ίσως έχεις ήδη συναντήσει τον ύπουλο επισκέπτη του καλοκαιριού: το τσιμπούρι.
DISCLAIMER: Η καθοδήγηση του κτηνιάτρου παραμένει αναντικατάστατη. Όσα γράφονται παρακάτω είναι ενδεικτικά και δεν φέρουμε καμία ευθύνη.
Δεν είναι απλώς ενοχλητικά. Τα τσιμπούρια παραμονεύουν στα χόρτα, στα δάση, ακόμη και στην αυλή σου – και αν βρουν την ευκαιρία, θα γαντζωθούν επάνω σε εσένα ή στο αγαπημένο σου τετράποδο χωρίς να το καταλάβεις.
Τι ακριβώς είναι τα τσιμπούρια;
Τα τσιμπούρια είναι μικροσκοπικά αρθρόποδα, συγγενή με τα ακάρεα. Εκ πρώτης όψεως μοιάζουν με μαύρες ή καφέ κουκκίδες, αλλά όταν τραφούν με αίμα, φουσκώνουν και γίνονται εύκολα ορατά. Πέρα από την ενόχληση, μπορεί να μεταφέρουν σοβαρές ασθένειες – τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα.
Πού βρίσκονται συνήθως;
- Υψηλά χόρτα και θάμνοι: Ιδανικό περιβάλλον γι’ αυτά, ειδικά αν περπατάς εκτός μονοπατιών ή αφήνεις τον σκύλο σου ελεύθερο.
- Δασικές περιοχές: Ειδικά σημεία με υγρασία και σκιερά μέρη.
- Κήποι και αυλές: Ναι, ακόμη και στο σπίτι, αν υπάρχουν φυτά, ακαθαρσίες ή τρωκτικά.
Κάποια φορά είχα αφήσει τη γάτα μου να ξαπλώσει στο γρασίδι για λίγη ώρα. Όταν τη χάιδεψα αργότερα, ένιωσα ένα μικρό “σπυράκι” πίσω απ’ το αυτί της. Ήταν καλά κολλημένο. Ήταν φυσικά… τσιμπούρι.
Πώς κολλάνε στα κατοικίδια και τους ανθρώπους;
Τα τσιμπούρια δεν πηδούν και δεν πετούν. Περιμένουν ακίνητα στην άκρη ενός φύλλου ή κλαδιού, ώσπου να περάσει κάτι ζωντανό από κοντά. Με λίγη επαφή, γαντζώνονται και αρχίζουν το “ταξίδι” τους στο σώμα ως ότου βρουν το κατάλληλο σημείο για να τραφούν.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
- Σκύλοι και γάτες με πρόσβαση σε εξωτερικούς χώρους
- Παιδιά που παίζουν στη φύση ή στο γρασίδι
- Κηπουροί και πεζοπόροι – όσοι περνούν χρόνο σε φυσικά περιβάλλοντα
Κίνδυνοι από τα τσιμπήματα
Το μεγαλύτερο ζήτημα δεν είναι το ίδιο το δάγκωμα αλλά τι μπορεί να μεταφέρει μαζί του. Μερικά από τα πιο γνωστά νοσήματα που σχετίζονται με τα τσιμπούρια είναι:
- Νόσος του Lyme – προκαλεί πυρετό, πόνο στις αρθρώσεις και κόπωση στους ανθρώπους
- Ερλιχίωση και Μπαμπεσίωση – συχνές σε σκύλους, οδηγούν σε αναιμία και γενική κατάπτωση
- Πυρετός από Τσιμπούρι – μια σπάνια αλλά επικίνδυνη λοίμωξη
Δεν χρειάζεται να σου δημιουργήσουν πανικό – αλλά πρέπει να τα παίρνεις στα σοβαρά.
Πώς θα εντοπίσεις ένα τσιμπούρι;
Τι να ψάξεις, λοιπόν;
- Μικρή, στρογγυλή “κούκλα” που μοιάζει με ελιά
- Κολλημένη στο δέρμα, δύσκολα αφαιρείται με το χέρι
- Συχνά στα αυτιά, στον αυχένα, κάτω από τις μασχάλες
💡 Tip: Μετά από κάθε βόλτα στη φύση, κάνε έναν καλό έλεγχο στο δέρμα σου και του ζώου σου. Ψάξε ιδιαίτερα σε μέρη με τρίχες ή θερμά σημεία.
Αφαίρεση τσιμπουριού: Τι κάνεις αν εντοπίσεις ένα;
- Φόρεσε γάντια ή πλύνε καλά τα χέρια σου πριν πιάσεις το τσιμπούρι.
- Χρησιμοποίησε τσιμπιδάκι με λεπτή άκρη, όχι τα νύχια σου.
- Πιάσε το όσο πιο κοντά στο δέρμα γίνεται και τράβα σταθερά χωρίς να το στρίψεις.
- Μην το σπάσεις, γιατί μπορεί να παραμείνει το κεφάλι του στο δέρμα.
- Απολύμανε την περιοχή με καθαρό οινόπνευμα ή αντισηπτικό.
- Παρατήρησε για ερεθισμό ή κόκκινο δακτύλιο – αν εμφανιστεί, πήγαινε στον γιατρό.
Πρόληψη – Πώς θα προστατευτείς εσύ και το κατοικίδιό σου;
Για εσένα:
- Ντύσου σωστά: Φόρα μακριά μανίκια και παντελόνια όταν βρίσκεσαι στη φύση.
- Χρησιμοποίησε απωθητικά σώματος: Αυτά που περιέχουν DEET ή Picaridin είναι τα πιο αποτελεσματικά.
- Μπες στο ντους μόλις επιστρέψεις σπίτι.
Για το κατοικίδιό σου:
- Αντιπαρασιτικά σκευάσματα: Σπρέι, spot-on σταγόνες, ή περιλαίμια – σε συμβουλεύει πάντα ο κτηνίατρος.
- Συχνό βούρτσισμα και έλεγχος: Ειδικά μετά από βόλτες στο πάρκο ή στην εξοχή.
- Διατήρησε τον χώρο καθαρό: Κούρεψε το γρασίδι, καθάρισε φύλλα και περιόρισε την επαφή με περιοχές όπου πιθανόν φωλιάζουν άγρια ζώα.
Προσωπική συμβουλή: Φοράω πάντα περιλαίμιο κατά των τσιμπουριών στον σκύλο μου και ποτέ δεν ξεχνώ να τον ελέγξω μετά τη βόλτα. Έχω γλιτώσει πολλά έτσι!
Πότε να ζητήσεις βοήθεια;
Σε κάποιες περιπτώσεις, δεν αρκεί η πρόληψη. Αν δεις συμπτώματα όπως:
- συνέχεια λήθαργο ή ατονία στο κατοικίδιο
- εξανθήματα με κόκκινο δακτύλιο στο δέρμα σου
- πυρετός, πονοκέφαλος ή πόνοι στις αρθρώσεις
τότε καλό είναι να επισκεφθείς αμέσως γιατρό ή κτηνίατρο.
Μην τα αφήνεις να σου χαλάσουν το καλοκαίρι
Τα τσιμπούρια είναι μικρά, αλλά δεν πρέπει να τα υποτιμάς. Με μερικά απλά μέτρα και λίγη προσοχή, μπορείς να απολαύσεις τη φύση χωρίς… ανεπιθύμητες εκπλήξεις.
- Διαβάστε επίσης: Μπορεί ο σκύλος μου να φάει ξηρούς καρπούς;
Δοκίμασέ το και δες τη διαφορά στην πράξη: Βάλε την πρόληψη στην καθημερινότητά σου και μοιράσου αυτό το άρθρο με κάποιον που έχει κατοικίδια ή αγαπά το camping – θα σε ευγνωμονεί.
